In het verpleeghuis wordt palliatief-terminale zorg vaak pas laat ingezet omdat verzorgenden niet tijdig herkennen dat de situatie en behoeften veranderen. In het project wordt, door verzorgenden, onderzoekers, familie en patiënten samen, in 14 verpleeghuizen uit een reeks instrumenten (methodes, tools) zoals de ‘IKNL signaleringsset’ en de ‘surprise question’ gekozen en uitgeprobeerd voor het nauwkeuriger en eerder signaleren en markeren van de palliatief-terminale fase.

Korte omschrijving
Signaleren en markeren van de palliatief-terminale fase bij verpleeghuisbewoners: implementatie van de SigMa Set voor en met verzorging middels action research.

Onderzoeker(s)

• Lotje Bagchus, postdoc onderzoeker, Amsterdam UMC
• Natashe Lemos Dekker, postdoc onderzoeker, LUMC
• Dr. Roeline Pasman, universitair hoofddocent, Amsterdam UMC
• Erwin Mantel, verpleegkundige, hospice Kajan
• Prof. dr. Wilco Achterberg, hoogleraar Ouderengeneeskunde, LUMC
• Prof. dr. Bregje Onwuteaka-Philipsen, hoogleraar Amsterdam UMC
• Dr.ir. J.T. van der Steen, universitair hoofddocent, LUMC

Met medewerking van Jolein Pauptit, Esmée Jongen en Michelle van Leeuwen.

Contactpersoon
Dr.ir. J.T. van der Steen, projectleider 

Start onderzoek
2017

Afronding
2019

Omschrijving
Het doel van dit project is het verbeteren van het signaleren en markeren van de palliatief-terminale fase in verpleeghuizen.

De situatie en behoeften van verpleeghuisbewoners veranderen vaak. Het is belangrijk dat verzorgenden dat tijdig signaleren. Zij zijn het die steeds aanwezig zijn. Anderen, zoals familie en arts, vertrouwen erop dat zij zulke veranderingen doorgeven. Ook kunnen verzorgenden de palliatief-terminale fase vaak zien aankomen (‘markeren’).

Door middel van  actie onderzoek ondersteunen onderzoekers de verzorgenden en het zorgteam in 10 verpleeghuizen bij het kiezen en toepassen van methoden (‘instrumenten’) die helpen bij het signaleren en markeren. Zoals een observatielijst voor pijn, of het inschatten of de laatste levensfase is aangebroken. Bewoners en naasten worden betrokken bij het proces van kiezen.

Het zorgteam probeert daartoe verschillende methoden uit. Dit levert informatie op over wanneer welke methode het beste werkt in de praktijk. Hieruit ontwikkelden wij de ‘SigMa’-mehodiek: een werkwijze om samen op zoek te gaan naar instrumenten voor tijdig en nauwkeurig signaleren en markeren van veranderingen bij verpleeghuisbewoners in de palliatieve fase, en daarbij 3 groepen met de meest geliefde instrumenten.

Samenwerking met
Amsterdam UMC
Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL)
Protestants Christelijke Ouderenbond (PCOB)
Beroepsvereniging Verzorgenden Verpleegkundigen (V&VN)
Verenso
Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg Nederland (VPTZ)
De Haagse Hogeschool
Consortium Propallia
Consortium Palliatieve Zorg Noord-Holland en Flevoland
Consortium palliatieve zorg Midden-Nederland Septet

Financiering
ZonMw Palliantie (844001306) 

Publicaties
Beeldverslag Symposium 22-03-2019

SigMa-METHODIEK
U vindt meer informatie over de SigMa-METHODIEK op deze pagina.